Karaca: İşkenceci askerleri gündeme getiren Uludağ’a koruma sağlandı mı?

EMEP Milletvekili Sevda Karaca, sınır karakolunda işkence ile öldürülen göçmenleri haber yapan gazeteci Alican Uludağ’ın maruz kaldığı tehditlere ilişkin koruma sağlanıp sağlanmadığını sordu.

Emek Partisi (EMEP) Gaziantep Milletvekili Sevda Karaca, Reyhanlı’da sınır karakolunda işkence ile öldürülen göçmenleri ve konuyu haber yapan gazeteci Alican Uludağ’ın maruz kaldığı tehditleri gündeme getirdi.

Hatay’ın Reyhanlı ilçesinde 11 Mart 2023 tarihinde yaşanan insan hakları ihlalleri, kamuoyunda büyük yankı uyandırdı.  Kavalcık Şehit Er Gökhan Çakır Hudut Karakolu’nda Türk Silahlı Kuvvetleri personelinin, sınırı geçmeye çalışan 9 Suriyeli göçmene yönelik ağır işkence uyguladığı ortaya çıktı. Bu işkenceler sonucunda iki göçmen hayatını kaybetti; karakolun bahçesine gömüldü. Olayla ilgili olarak 22 asker hakkında dava açıldı ve aralarında karakol komutanlarının da bulunduğu 4 asker, iki kez ağırlaştırılmış müebbet hapis cezasına çarptırıldı

Gazeteci Alican Uludağ, bu vahim olayı kamuoyuna duyurdu ancak haberin yayımlanmasının ardından Uludağ, tehdit mesajları almaya başladı ve telefonlarının dinlenmiş olabileceğini belirtti.

EMEP Gaziantep Milletvekili Sevda Karaca, Mecliste konuyu gündeme taşıyarak Milli Savunma Bakanı Yaşar Güler’e yazılı soru önergesi sundu. Karaca, son 15 yılda sınır karakollarında yaşanan işkence, kötü muamele ve ölüm vakalarına ilişkin verileri, bu olaylara karşı alınan tedbirleri ve denetim mekanizmalarını sordu.

“Gazetecilik ağır baskı altında”

Öte yandan, Karaca “Türkiye’de gazeteciliğin ağır baskı altında olduğu göz önünde bulundurulduğunda, bu tehditlerin ciddiyetle ele alınması gerektiği açıktır.” dedi. Ayrıca, gazeteci Alican Uludağ’ın can güvenliğinin sağlanması için Bakanlığın herhangi bir koruma veya iş birliği süreci yürütüp yürütmediğini de gündeme getirdi.

Sınır karakolları nasıl denetleniyor?

EMEP’li Karaca, Bakan Güler’den şu soruları yöneltti:

1. 2010 yılından 2025 yılına kadar, Türkiye’nin güney ve doğu sınırlarında askeri personelin göçmenlere kötü muamelede bulunduğuna, işkence yaptığına veya ölümüne sebebiyet verdiğine dair Bakanlığınıza ulaşan şikâyet, iç yazışma ya da soruşturma dosyalarının sayısı kaçtır?
2. Bu olaylar sonucunda hakkında idari veya adli işlem yapılan personel sayısı kaçtır?
3. Sınır bölgelerinde görev yapan askeri personelin, göçmenlere yönelik tutum ve uygulamalarında insan haklarına uygun davranmasını sağlamak amacıyla verilen eğitimlerin kapsamı nedir? Bu eğitimlerin periyodu ve içeriği nelerdir?
4. Sınır birliklerindeki karakol gibi kontrol alanlarında, göçmenlerin işkenceyle öldürülmesi ve gömülmesi gibi ağır insan hakları ihlallerinin yeniden yaşanmaması için hangi denetim mekanizmaları işletilmektedir? Bu denetimler hangi sıklıkla yapılmaktadır ve bağımsız kurullara açık mıdır?
5. Türkiye’nin taraf olduğu uluslararası sözleşmeler ve Anayasa’da yer alan insan hakları yükümlülükleri doğrultusunda, göçmenlere yönelik kötü muameleyi önlemek için Bakanlığınız ne gibi tedbirler almaktadır?
6. Gazeteci Alican Uludağ’ın aldığı tehditler ve bazı çevrelerin işkenceyi meşru göstermeye yönelik açıklamaları göz önüne alındığında, benzer vakalarda “emre itaat” veya “üstün kamu yararı” gibi gerekçelerle işkencenin meşrulaştırılması söz konusu mudur? Bakanlığınız bu konuda nasıl bir tutum almaktadır?
7. Gazeteci Alican Uludağ’ın can güvenliği konusunda Bakanlığınızın yürüttüğü bir koruma veya iş birliği süreci var mıdır? Bu konuda İçişleri Bakanlığı ile bir koordinasyon yürütülmekte midir?
8. Türk Silahlı Kuvvetleri personeli hakkında yürütülen işkence iddialarına ilişkin davalarda, mağdur göçmenlerin etkin biçimde tanık olarak dinlenmesi ve korunması için hangi tedbirler alınmaktadır?
9. Kamuoyunda suç ve suçluları övme eğiliminin artması, adaletin sağlanmasını güçleştirirken, askeri personelin hukuka aykırı eylemlerinin cezalandırılmasına dönük toplumsal baskılara karşı Bakanlığınız hangi önlemleri geliştirmeyi planlamaktadır?
10. Hudut birliklerinde yaşanan benzer insan hakları ihlallerinin önüne geçmek amacıyla, bağımsız sivil denetim mekanizmalarının güçlendirilmesi yönünde herhangi bir yasal veya idari düzenleme yapmayı düşünüyor musunuz?