Süreç komisyonunda son gelişmeler neler? İskender Bayhan: Komisyonun değil Sarayın tutumu tartışılmalı

EMEP Milletvekili İskender Bayhan, komisyonun dinleme faaliyetinde son aşamada olduğunu belirterek ikinci aşamaya geçilmesinde belirleyici olanın Saray iktidarının tutumu olduğunu söyledi.

Video link: https://youtu.be/rsu8c8kKf5Q

Süreç kapsamında kurulan Milli Dayanışma, Kardeşlik ve Demokrasi Komisyonu, 14. toplantısını dün gerçekleştirdi. TBMM Başkanı Numan Kurtulmuş başkanlığında toplanan komisyonun dinleme faaliyetlerinde son aşamaya geldiği belirtildi. Bundan snraki süreçte partiler ve milletvekilleri hazırlanacak çalışma raporu için önerilerini ve kendi çalışmalarını sunacak.

Komisyondaki son gelişmeleri ve gündemindeki tartışma konularını komisyon üyesi Emek Partisi (EMEP) İstanbul Milletvekili İskender Bayhan ile Gündem Özel programımızda konuştuk. 

İskender Bayhan, komisyonun toplam tartışmalarında ve dinleme faliyetlerinden sonraki aşamada, iktidarın tutumuna dikkat çekti. Bayhan, şaunları söyledi:  “Bu 113 dinlemenin toplamı bundan sonra gerek komisyona ilişkin tartışmalar, gerekse atılacak adımlara ilişkin tartışmalar gelip düğümlenip hep saray iktidarına, Saray yönetimine, Cumhur İttifakı’na işaret ediyor. Çünkü komisyonda yer alan partilerin temsilcileri olarak bizler de diyeceğimizi dedik. Meseleye nasıl yaklaştığımızı ortaya koyduk ve bunlar komisyonun kaydına geçti. 113 kurum, kişi doğrudan bu sürecin muhatabı olanlar da dahil, önemli sayıda bir temsiliyet ne düşündüğünü söyledi. Ağırlıklı olarak çoğunlukla somut adımların atılması ve bir an önce harekete geçirmesi de gündeme geldiği için artık bundan sonra komisyonda, dinlemelerin gösterdiği, gelinen nokta şudur; Bundan sonra komisyon ne yapacak? Komisyon şunu mu yapacak? Bu konuşabilir ama artık komisyonda çıkan bu birikimi, komisyonda söylenen bu değerlendirmeleri, Saray iktidarı nasıl değerlendirecek ve somut ne getirecek komisyonun önüne? Ne önerecek? Asıl mesele bu.”

“İkinci aşama iktidarın tutumuna bağlı”

Bu süreçte topun iktidarda olduğuna dikkat çeken Bayhan, “Onun bütün bu süreci takip eden, ülkenin bütün işçilerine, emekçilerine, barış isteyenlerine, demokratik çözüm isteyenlerine, komisyonun adım atması gerektiğini dile getiren herkese söylemek istediğim temel bir şey var; bundan sonra muhatap esas olarak komisyon dışında, Saray iktidarıdır. Top onun ellerindedir. Sorumluluk onun sırtındadır” dedi.

İkinci aşama, ikinci aşama diye dile getirilen aşamaya geçilmesinde tayin edicinin Saray rejimi olduğunu söyleyen Bayhan, “Dinlemeler bitti, ikinci aşamaya geçiyoruz diye komisyon başkanının da söylediği tabloya bile baktığımızda ikinci aşamaya geçilmesinde artık tayin edici olan Saray rejiminin tutumudur. Bunu artık komisyonun bugüne kadarki çalışmaların özeti olarak söyleyebilirim” diye konuştu.

Demirtaş kararı süreç için ne anlama geliyor?

Türkiye, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin (AİHM) Selahattin Demirtaş hakkında verdiği ihlal ve tahliye kararına ilişkin sürenin bitmesine bir gün kala itirazda bulunmasının süreç açısından neye işare ettiğini değerlendiren Bayhan, “Olumlu bir noktaya gidecek bir belki de ya da atılabilecek bazı adımlara dair tamamen güvensizliği tetikler. Bu Demirtaş kararı da dahil AİHM ve AYM kararlarının uygulanmaması da hep beklentilere atılabilecek en küçük somut adımlara ilişkin kaygıları büyütüyor. Oradaki huzursuzluğu büyütüyor. Oradaki hoşnutsuzluğu büyütüyor. Bu itirazın ne barışa katkısı var, ne bu ülkede demokratik ilerleme beklentilerine katkısı var, ne komisyon ve bu İmralı süreci sonrasında halktaki güveni, umudu ilerletecek bir etkisi var. Beklentiler açısından sürekli, düğümleri çoğaltıyorsunuz. Dolayısıyla  aslında burada da başta söylediğim şey çok şey önemli oluyor” dedi.

“İtiraz, kimin barış isteyip istemediğini gösteren somut bir örnek”

Bayhan, şöyle konuştu: “Bu adımları atmayan kim? Komisyonda somut kararlar, gündeme getirmeyen, öneriler getirmeyen kim? Dinlemelerin ortaya çıkardığı çerçeveye göre ikinci aşamaya geçişin önündeki engel ne? Bütün bunlar bize hep Sarayı işaret ediyor. Demirtaş itirazı tamamen kimin barış isteyip istemediğinin gerçek anlamda kimin bu İmralı sürecinde demokratik adımlarla gidilmesinden yana olup olmadığı kimin eveleme geveleme, oyalama peşinde olduğu kimin kendi iktidar koltuğunu, Saray düzenini koruma peşinde olduğunu gösteren en somut  örneklerden birisi.”

İmralı’ya gidecek komisyon üyeleri nasıl belirlenecek?

Bayhan komisyon üyelerinin İmralı’ya gitmesi konusundaki tartışmalara dair ise , “Yapılması gereken belli ama pratik olarak resmi anlamda önü tıkalı bir şey yok ama somut bir adım yok. Biz de dahil, hemen hemen tüm partiler benim gördüğüm olumlu yaklaşıyor gitmesi gerektiğini düşünüyor komisyonun. Yeniden Refah Partisi ve DSP dışında reddini açık beyan eden yok. Komisyondaki AKP grubu tamam dediğinde gerçekleşebilecek bir adım.

Yani bu kadar olgunlaşmış durumda mevzu. Burada asıl Numan Başkanın açıklamasında değindikleri önemli. Bir bunun komisyonunun gündemine gelip karar olarak gündeme alınıp konuşulmasını sağlaması gereken kişi Numan Başkan. Kendisi yapacak bunu.Yani bunu biz yapmayacağız. Bunu en kısa sürede yapması gerekir. Onun kendisinin artık karar vermesi gerekir ki ben kendisinin bu konuda pozitif düşündüğü kanaatindeyim. Benim izlenimim odur.

İki komisyonun bunu karara bağlaması. Komisyonun çalışma ilkeleri içerisinde tüzüğü diye kabul ettiğimiz ilkeleri içerisinde beşte üç çoğunluk diye bir durum söz konusu değil. Salt çoğunlukla da alınabilecek bir karar. Yani tüzüğe göre sadece yasal çalışmalar, kanun teklifi çalışmalarında nitelikli çoğunluk, beşte üç çoğunluk gerekiyor. Dolayısıyla böyle bir tüzük işlevi yok.” dedi.

Komisyon Diyarbakır’a neden gidiyor?

Komisyon programına dair konuşan Bayhan, “Önümüzdeki hafta kadın ve gençlik örgütü temsilcileri dinlenecek. Cuma günü bir Diyarbakır programı söz konusu. Komisyon Başkanlığının ve sekreteryasının bir çalışması bu. Henüz komisyonun bütün üyelerine de bilgilendirilme yapılmış değil. Kapsamlı bir program oluşturulup, somutlanmış bir bilgi yok bizde. Açıkçası ayaküstü bir konuşmada paylaşılan bir bilgi. Öyle de basına yansımış” dedi.